هوش مصنوعی و هنر؛ از هراسیدن تا آفرینش

به گزارش خبرگزاری رابو، محمدعلی سعیدی هنرمند و مدیر گالری لالی درباره فعالیت محمد محمدزاده تکانلو در زمینه هنر و هوش مصنوعی گفت: دوران کودکی تکانلو در خانواده ای سپری شد که همه هنرمند بودند. اصولاً افرادی که از ابتدا در معرض سینما و هنرهای نمایشی هستند فضای کافی برای ایده یابی، خلق آثار هنری و داشتن بانک عاطفی خوبی دارند. این بانک عاطفی به آنها کمک می کند در دوره های مختلف ترکیب های خوبی بسازند. تنوع موضوعی و بافت خاص که در آثار هنری Titkanlo دیده می شود، آنها را منحصر به فرد کرده است. مانع دیگر این هنرمند در عرصه عکاسی، سینما، مجسمه سازی و دیگر علایق را می توان در ناخودآگاه این هنرمند دید که مخاطب را به فضای متافیزیک، بیگانگان، آینده و سینمای سوررئالیستی می برد.

وی افزود: رنگ ها در آثار استاد تیتکانلو به خوبی پخته شده است و می توان گفت در این پختگی دست خط استاد به خوبی نمایان است. برخی امواج تکنولوژیک در ذهنیت هنرمند در حال شکل گیری است و جلوه های پیش بینی های او را در آثارش می بینیم. البته این مزیت برای همه صدق نمی کند و برخی تا آخر عمر به خوشنویسی ادامه می دهند، اما هنرمندی که از او صحبت می کنیم اینطور نیست و می توان گفت هر سال زمینه کاری خود را تغییر می دهد و روش کار او برای اجرای آثار هنری خود.

سعیدی تایید کرد: پروفسور تیتکانلو از دوران نوجوانی با آچار کار می کرد و هنرمند بودن و توانایی فنی ایشان باعث شد تا حجم هایی با خروجی بسیار خوب خلق شود. در آینده نزدیک مجموعه هایی از این هنرمند به دست ما می رسد که گالری ها و موزه های علاقه مندان را تزئین می کند.

تاریخ هنر می گوید ما نباید از هوش مصنوعی بترسیم

محمود نوری کارشناس و منتقد هنری با بیان اینکه در حال حاضر نگرانی ها و نگرانی هایی را نسبت به هوش مصنوعی و آینده هنر مطرح می کنند، گفت: نقد هنری، خلاقیت های هنری و جریان کلی هنر در آینده شاهد تغییراتی خواهد بود. منطقه همسایه هوش مصنوعی در آغاز جریان اصلی هوش مصنوعی بود و ما اکنون هستیم، بنابراین با ترس به آن نزدیک می شویم.

نورایی ادامه داد: هوش مصنوعی امروز ترسی ایجاد کرده که تاریخ هنر می گوید نباید اینقدر از آن بترسیم. اتفاقاً این تحولات ممکن است مهد هنرهای جدید باشد. در عصر صنعتی و رویکردهای هنر مدرن، شاهد بودیم که صنعت از طریق دستگاه‌ها قابل بازنمایی بود و عکاسی اساس این تحولات بود. زمانی که عکاسی در عصر صنعتی وارد گفتمان هنری شد، نقاشان آن دوران را به فکر انواع دیگر هنر انداخت. به طور کلی، پس از تولد عکاسی، سبک های مختلف مدرن رایج شدند که همگی متاثر از مفاهیم ارائه شده توسط عکاسی بودند.

وی در ادامه به شکل گیری و تغییر سریع برخی سبک ها اشاره کرد و گفت: این نشان دهنده این است که بازنمایی هنر توسط صنعت، هنر را به دنیایی دیگر سوق داده است. به عنوان مثال، در دهه 1960، ویدئو به عنوان ابزاری که به طور کلی وارد هنر شد، روندهای هنری را متحول کرد و پس از آزمایش های هنری با ویدئو، ایده های جدیدی در مورد هنر شکل گرفت و با ظهور ویدئو در هنر معاصر، هنرهای جدیدی به وجود آمد. اگر امروز هوش مصنوعی وارد هنر می شد، بازنمایی های جدیدی به ما می داد. و با روندی که پیش می‌رود، اگر هوش مصنوعی در دسترس عموم قرار گیرد، مطمئناً می‌تواند خلاقیت جدیدی در زمینه هنر ایجاد کند.

نورایی تاکید کرد: اگر از این منظر به آثار تیتکانلو نگاه کنیم، شاید این آثار را نوعی تلاش هنرمند برای شناخت دوران خود بدانیم. تاریخ هنر نشان داده است که دوره هایی وجود دارد که شرایط گذار ضروری است و دوره گذار به خلق هنرهایی می انجامد که در آینده مورد بازنگری قرار می گیرند نه امروز.

این منتقد هنری تصریح کرد: آثار و تلاش تیتکانلو برای پیوند هوش مصنوعی و هنر ممکن است در آینده با چنین شرایطی مواجه شود. در این آثار اگرچه از نظر فنی آشفتگی وجود دارد اما ترسناک نیست و مخاطب جنبه هایی از ترس از آینده را در این آثار نمی بیند که نکته بسیار مهمی است. برخی از نشانه های اثر به ما می گوید که با ناشناخته ها روبرو شویم، اما تلاش نقاش حفظ سنت های نقاشی است.

نورای افزود: کاری که امپرسیونیست ها در عصری که دوربین عکاسی متولد شد انجام دادند این بود که می خواستند با رنگ های خاص و نورپردازی در آثار خود و ضربات تند قلم قدرت خود را بهتر از گذشته نشان دهند. تلاش هنرمندی مانند تیکانلو نیز ما را به زندگی هنری ارجاع می دهد که علیرغم همه تهدیدها به حیات خود ادامه می دهد و همیشه از هوش مصنوعی یا هر ابزار فناوری جدیدی که بعداً می آید جلوتر است. هنرمند در هر شرایطی با آثار دست خود بازنمایی، بازآفرینی و تمدن می آفریند.

هوش مصنوعی؛ جلوه ای از نفوذ فناوری در ماهیت زندگی انسان

فرزاد زاد محسن، معمار و عضو فرهنگستان هنر نیز درباره مفاهیم کلی مرتبط با هوش مصنوعی بیان کرد: هوش مصنوعی یا هوش ماشینی با داده ها و الگوریتم ها کار می کند و بنابراین هوش ماشینی ویژگی های هوش انسانی را ندارد. در سال 2023، بوریس الداگسن، هنرمند آلمانی، برنده جایزه جهانی عکاسی سونی، با تصویری تحت عنوان «حافظه تحریف شده» که بعداً اعلام شد توسط هوش مصنوعی ایجاد شده است، تجلیل شد. قبل از اینکه هنرمند این واقعیت را بیان کند، هیچ کس تفاوت بین هنر واقعی و هوش مصنوعی را درک نکرد. این اتفاق بحث های زیادی را در مورد هنر و هوش مصنوعی باز کرد.

وی توضیح داد: آندریاس آندریوپولوس در کتاب «هنر به مثابه الهیات» از پاول فلورنسکی نقل می‌کند و می‌گوید: «در دوره‌ای، هنر به این شکل به‌عنوان مسئول آیین‌های مقدس و روش‌های دستیابی معنوی، معنوی و معنوی تلقی می‌شد. تجلیل.” فلورنسکی می گوید که روح هنرمند هنگام خلق یک اثر هنری از زمین به آسمان بالا می رود. در آنجا روح با تعمق در جوهر عالی ترین کره مسئول می شود و ماهیت واقعی اشیاء را می شناسد. وقتی با این پر شود. معرفت دوباره به زمین فرود می‌آید در هند و چین باستان اثر هنر آشکار کننده حقایق است، چیزی که ما هم در معرفت دینی خود داریم و اوج علم پیامبر (ص) این بود که می‌فرماید: “همه چیز را همانطور که هست به من نشان بده.” این اوج تحسین انسان از هدف توحید است.

زاد محسن افزود: هنر وقتی تبدیل به یک فلسفه هنری می شود، قداست خود را از دست می دهد، بعد از اینکه اصول آن در دانشگاه ها به همه آموزش داده می شود، تبدیل به یک صنعت می شود و در دسترس همگان قرار می گیرد.

وی تاکید کرد: در ابتدا برخی ساده لوحانه می گفتند ما فقط صنعت و فناوری را مبنای معنای خود در هنر قرار می دهیم، اما نمی توان به موضوع این گونه نگاه کرد. فناوری وسیله ای برای توسعه حقیقت است. رویکرد آن تهاجمی است و همه چیز در این دوره به منابع بستگی دارد. هایدگر ما را به مقابله رودررو با ماهیت فناوری فرا می خواند، زیرا فناوری یک امر خنثی نیست، بلکه یک شیوه بودن و تفکر است و هوش مصنوعی جلوه ای از نفوذ فناوری به ماهیت زندگی انسان است.

این کارشناس هنری تصریح کرد: ویژگی مهم آثار تیتکانلو علاقه و پرسش در تعریف رابطه انسان هنرمند و جهان امروز است. بیش از 90 درصد هنرمندان امروزی چنین نگرانی ندارند. مبدا و مقصد هنرمندان مشخص نیست و نمی دانیم مخاطبانشان چه کسانی هستند؟! آنها این شکاف ها را با اشکال و پیچیدگی های رسمی پنهان می کنند. مواجهه با دنیای آثار تیتکانلو، تنوع و حداکثر انعطاف پذیری اشکال و اندازه های خشن به منظور ارائه معنا. چنین ایده ای به حداکثر چالش با فرم نیاز دارد و تیکانلو فرم را از نظر قرابت با مفهوم به حداکثر رساند. فضاهای علمی تخیلی و عجیب و غریب در آثار او نه تنها با کلماتی ناآشنا صحبت می کنند، بلکه به زندگی امروزی نیز مربوط می شوند.

من به دهکده هنر جهانی اعتقاد دارم

محمد تکانلو عکاس، نقاش و پژوهشگر تاریخ هنر با بیان اینکه هنر انعکاس تمدن مدرن است، گفت: اگر هنرمند بخواهد گذشته را تکرار کند هیچ اتفاقی نمی افتد و اگر از نمادها و عناصر موجود استفاده کند. گذشته، او این کار را خواهد کرد. به این دلیل که هنرمند از نظر کلی پدیده ای ایستا نیست و حرکت او با تکنولوژی امروزی شتاب می گیرد. برخی مانند من به دهکده هنری جهانی اعتقاد دارند. ما نمی توانیم از عناوینی که در هنرهای دنیا گذاشته می شود فرار کنیم و در اینجا باید به فکر چاره باشیم و ببینیم آیا به این هنر مسلط شده ایم یا خیر.

وی افزود: در خصوص هنر و هوش مصنوعی در صورت ملاقات افراد بحث و گفتگو می شود و می توانیم جلوه های بصری مناسب را در این جلسه شناسایی کنیم. امروز هرکسی در راه خودش است و هنوز در این مورد به نتیجه نرسیده ایم. ما هنرمندان مشهور جهانی داریم، اما این کافی نیست. حوزه زیبایی شناسی وارد بعد جدیدی شده و تعریف هنر نیز تغییر کرده است. اکنون بحث هنر و زیبایی شناسی از هم جدا شده است. این جدایی در دنیای امروز امری اجتناب ناپذیر و ضروری است.

تکانلو تصریح کرد: هنرم را بر اساس همین ایده ها می سازم و تلفیق علم و هنر از گذشته مورد علاقه من بوده است. امپرسیونیست ها و حتی پیکاسو نیز تحت تأثیر علم و عکاسی قرار گرفتند و اکنون با فناوری جدیدی از هوش مصنوعی روبرو هستیم که می تواند شبیه تجربه امپرسیونیست ها در عکاسی باشد.

وی گفت: فرهنگ علمی تخیلی در ایران کم است. جوانان و دانشمندان ما با داستان های علمی تخیلی خارجی مواجه می شوند و احساس می کنند که ما نمی توانیم، در حالی که در واقع اینطور نیست. من هم در این راستا ایده هایی داشتم اما وزارت ارشاد نتوانست با من همکاری کند.

هوش مصنوعی می تواند دستیار هنرمند باشد

در ادامه نشست، مرتضی گودرزی دیباج، استاد دانشگاه، نقاش، منتقد و پژوهشگر هنر با اشاره به روح هنر در هستی، اظهار داشت: خداوند در قرآن که بیان خود را ارائه کرده، ابتدا به پایین ترین حد می رود. در دنیا، یعنی گلی که ارزشی ندارد و افزود: در واقع کار هنر خدا، تکریم ماده است. پس از آن، او مهندسی بدن انسان را دنبال می کند. این در حالی است که به محتوا، موضوع و روحیه ما نمی رسد. در واقع به ما می آموزد که برای این منظور ابتدا باید قاب و بدن ما زیبا و محکم آفریده شود و این اصل در کار هنری نیز کارساز است. وقتی خداوند بدن را به بهترین شکل ممکن آفرید، به انسان روح بخشید و در واقع موضوع و مفهومی انسانی به او بخشید و به خودش تبریک گفت. هنر خدا به ما می آموزد که یک اثر هنری باید طراحی شود.

این هنرمند چیره دست با اشاره به پیشگویی های انجام شده درباره آینده هنر و فناوری هایی مانند هوش مصنوعی، افزود: هوش مصنوعی بر اساس گفته های انسان، داده های موجود را جمع آوری و ایجاد می کند. پس باز هم در این اثر یک طرف قضیه انسان است. انسان چه هنرمند باشد و چه نباشد مسئول تعهدات اجتماعی خود است. البته این مسئولیت هم دامنه دارد. اگر فقط وقایع را روایت می کند، پس خبرنگار است و اولین خبر را می دهد و در مرحله بعد باید بگوید در قبال وقایع چه باید کرد و چه مسئولیتی دارد؟

وی ادامه داد: مسئولیت اجتماعی ما در دنیای هنر بیشتر شده است، بنابراین نقد می کنیم، با وجود اینکه نقد هنری نداریم و نقد هنری به طور کلی در کشور تعطیل است. همه از انتقاد می ترسند. بنابراین مسئولیت اجتماعی در دنیای هنر نیاز به بازتعریف دارد و برای این منظور باید کار علمی روی هنر انجام شود.

گودرزی دیباج با بیان اینکه هوش مصنوعی امروز ما را می ترساند و هنرمندان نیز معتقدند این فناوری جای آنها را خواهد گرفت، گفت: هوش مصنوعی در حالی که می تواند دستیار هنرمند باشد، فعلا جای هنرمند را نمی گیرد. بسیاری از هنرمندان در شرایط جدید دغدغه اقتصادی دارند، اما نگران نباشند زیرا هنر اصیل همچنان مهم است.

وی خاطرنشان کرد: خداوند شخصیت انسانی را در وجود انسان قرار داده است و هر انسانی با دیگری متفاوت است و این شخصیت و تفاوت انسانی اگر در کار هنری وجود داشته باشد از نگرانی جلوگیری می کند. تا زمانی که اصالت هر اثر هنری مهم است که خوشبختانه هنوز هم همینطور است، هنری با شخصیت انسانی هر هنرمندی خریدار دارد. در این مورد، هوش مصنوعی رقیب انسان نیست، بلکه یک همراه و دستیار است. امروزه نحوه استفاده از هوش انسانی و کمک به کارگاه هوش مصنوعی برای ایجاد کسب و کار مهم است. اگر میکل آنژ، رافائل و دیگران چنین امکانی داشتند، اتفاقات ماوراء طبیعی رخ می داد. آنها چیزی جز تخیل خود نداشتند و در نهایت در استودیوی هنرمندان معاصر خود بازی می کردند یا مجسمه های باستانی را کپی می کردند.

گودرزی دیباگ گفت: هوش مصنوعی تنها یک پلتفرم است و به جای اینکه نگران تبدیل شدن هوش مصنوعی به رقیب باشیم، باید بیشتر نگران افزایش تنبلی و بی سوادی در دنیای هنر باشیم. افراد زیادی هستند که می خواهند یک شبه هنرمند شوند و درک تقلب در هنر کار آسانی نیست. اینها خطرات اصلی پیش روی هنر و هوش مصنوعی هستند که باید مراقب آنها بود.

5757