بدترین کار برای پرستار کار در اسنپ است که دو برابر پرستاری درآمد دارد/ بیمارستان‌ها به‌خاطر نبود پرستار، باز نمی‌شود/ شکل اعتراضات اخیر بی‌سابقه است

مستوره النصیری: سرانجام صبر، سخت کوشی، درآمد کم و ده ها قانون و وعده عملی نشده پرستاران در روزهای اخیر به اعتراض آنها منجر شد.

“پرستار فریاد می زند، درست فریاد می زند.” این خلاصه ای از شعارها و مطالبات آنها در این اعتراضات است. در واقع این اعتراضات در برخی بیمارستان ها با تهدید به اعتصاب و ترک کار همراه بود که به گفته دبیرکل خانه سالمندان بی سابقه است: «شکل اعتراضات بی سابقه است و این برای اولین بار در کشور است. ” 100 سال سابقه پرستاری مدرن در کشور که در آن اعتراض به شکل “استعفا” رخ می دهد. “وقتی یک پرستار از کار دست می کشد، ما بسیار نگران می شویم.”

محمد شریفی مقدم انتظار دارد اعتصابات پرستاران در سراسر کشور گسترش یابد زیرا وزارت بهداشت و مسئولان دولتی نمی خواهند مشکلات پرستاران را حل کنند و به گفته وی «پیام اعتراضات را نشنیده اند».

وی با بیان اینکه پرستاران جز اعمال قواعد کاری خود انتظار دیگری ندارند، گفت: مشکلات امروز پرستاران نتیجه دو دهه بی توجهی به مطالبات این قشر است و در شرایط فعلی پرستارانی که دست از کار کشیده اند. شاغل هیچ ترسی از اخراج شدن ندارند

در ادامه گفت و گو با این چهره صنفی مشاغل پرستاری را می خوانید.

اعتراضات پرستاران در کدام شهر آغاز شد و در کدام شهرها ادامه داشت؟

اعتراضات آنقدر زیاد است که همه حسابشان از دست رفته است. اعتراضات در استانداری البرز و شهر کرج آغاز شد. حدود 50 بیمارستان در حال حاضر شرکت می کنند. و سپس شهر شیراز آغاز شد. در تمام بیمارستان های دولتی شاهد اعتراض بودیم. همچنین در تمامی بیمارستان های دولتی شیراز، جههرم، لامرد، وسا و سایر شهرهای استان فارس اعتراض کردیم. در استان های مرکزی کهگیلویه و بویراحمد، خراسان رضوی و برخی استان های دیگر شاهد اعتراضات هستیم. خیلی ها هستند که از ذهنم فرار کرده اند.

جرقه اصلی این اعتراضات چیست؟

ابتدا باید علل اعتراضات بررسی شود. پرستاری یکی از سخت ترین و پر استرس ترین حرفه هاست. پرستاران اغلب در معرض بیماری های پرخطر هستند. این بیماری ها شامل سل، ایدز، هپاتیت و کرونا است. دیدید که در زمان بحران کرونا، مطب ها بسته بودند، اما پرستاران سر کار بودند. ما در کار مشکلات زیادی داریم، از جمله برخورد با بیماران در حال مرگ و مواردی از این دست.

اینها مزیت های حرفه پرستاری است. پرستار می داند که در کارش خطرات و مشکلاتی وجود دارد. آیا این دلیل کافی برای اعتراض است؟

شما کار را ارائه کردید نه دلایل اعتراض. دلیل اعتراض ماهیت کار نیست. ما پرستارانی داشتیم که در زمان بحران کرونا به خانه برنگشتند و مبتلا شدند و فوت کردند. آن زمان ما اعتراض نکردیم و با جان و دل کار می کردیم. در این گونه مشاغل در همه جای دنیا جذابیت و انگیزه را طوری قرار می دهند که مردم بخواهند وارد آن شوند. مهم ترین مشوق، استقبال خوب از این عملکرد در تمام دنیا – به جز کشور ما – است. در خارج از کشور از پرستار مبالغ زیادی از نظر معیشت می گیرند تا دغدغه معیشتی نداشته باشد زیرا معتقدند اگر پرستار نگران معیشت باشد تمام تلاش خود را صرف بیمار نمی کند. یک پرستار در آمریکا 5 هزار دلار حقوق دارد و زندگیش بیمه است و نگران اضافه کاری و نوبت دوم نیست. در دنیا پرستاران از امنیت شغلی برخوردارند.

وضعیت نظام پرستاری در کشورمان به دلیل کم توجهی مسئولان وزارت بهداشت روز به روز بدتر می شود. از سال 1976 طبقه جدیدی در نظام سلامت شکل گرفت و سعی کرد همه منابع را به سمت خود بکشاند و معتقد است که هر چه دیگران کمتر از این منابع استفاده کنند، ظرف آن بزرگتر می شود. در این دیدگاه مشاغلی مانند پرستاری با مشکل مواجه هستند. بعد از آن پرستاران قوانینی را به مجلس ارائه کردند و حالا پرستاران می خواهند قانون را اجرا کنند و چیزی جز اجرای قانون نمی خواهند. یکی از این موارد قانون سخت و زیان آور حرفه پرستاری است که در سال 1368 تصویب و در سال 1387 مجدداً توسط قانونگذار تأیید شد. این قانون می گوید به دلیل سختی شغل پرستاری در بخش خصوصی امکان بازنشستگی وجود دارد. با 20 سال کار آنها پس از 25 سال کار از بخش دولتی بازنشسته می شوند.

چه قوانینی در خصوص پرستاران اجرا نشده است؟

یکی از آنها قانون سخت و مضر شغل پرستاری است. قانون دیگر قیمت گذاری خدمات پرستاری است که تنها نصف آن اجرا شده است. در سیستم درمان، کار تیمی است و همه برای بهبود بیمار تلاش می کنند. خدمات تمامی رده های پزشکی دارای تعرفه هستند به استثنای پرستاران که مجلس نمایندگان در سال 1385 تصویب کرد که تعرفه خدمات پرستاران در نظر گرفته شود. سومین قانون بهبود بهره وری سیستم بالینی است که نیمی از آن اجرا شده است. اولی پرداخت های استثنایی ویژه است که برای همه پست ها با ضریب 3 و برای پرستاران فقط 0.4 (چهار دهم) اجرا شده است. آخرین اولویت اعتراض پرستاران اضافه کاری اجباری است. در صورت اضافه کاری باید تاییدیه پرستار باشد اما در حال حاضر اضافه کاری به پرستاران تحمیل می شود.

قرار بود مطالبات پرستاران با سابقه بیش از دو دهه حل شود اما عملی نشد. علاوه بر این اعتراضات، مواردی که گفتید باعث مهاجرت دسته جمعی آنها هم شد، درست است؟

حقیقت این است که وضعیت پرستاری به تدریج بدتر شد. تورم افزایش یافته و حقوق پرستاران تغییر نکرده است. اول پرستار شاکی می شود، بعد نامه می نویسد، بعد اعتراض می کند، اما می بیند که هیچکس توجهی نمی کند. سپس مجبور به مهاجرت می شود. یک بار آمار مهاجرت را اعلام کردیم که از ما پرسیدند: آمار را از کجا آورده اید؟ آمار نده. آمار هم نمی دهیم اما مهاجرت پرستاران زیاد است. امروز دکتر ظفرکندی هم گفت که ما مهاجرت پرستار داریم. به جای اینکه بیایند بررسی کنند و علت مهاجرت را برطرف کنند، مشکل را پاک می کنند و می گویند آمار نده. یکی از گزینه های موجود برای پرستاران مهاجرت است. در ایران اگر پرستار بماند ماهیانه 200 تا 250 دلار حقوق می گیرد در حالی که در اروپا 4000 دلار می گیرد. عقل سلیم حکم می کند کار را در جایی که بیشتر بپردازند. اگر امروز یک پرستار ایرانی به آلمان برود، فردا بین 1700 تا 2000 یورو به او می دهند و تمریناتش را شروع می کنند. آمار مهاجرت در حال افزایش است. کشورهای مقصد جاذبه هایی دارند. رفاه، امنیت، مقام و احترام دارد. در این کشورها بی عدالتی وجود ندارد و اختلاف حقوق پزشکیان و پرستاران در نهایت دو برابر می شود.

و اگر مهاجرت نکنند؟

مهاجرت یکی از گزینه های پیش روی پرستاران است. گزینه دیگر تغییر شغل است. بسیاری از پرستاران وارد کار آزاد می شوند و می گویند از پرستاری معاف هستند. بدترین کاری که پرستاران انجام می دهند رانندگی با اسنپ است که در آن دو برابر یک پرستار درآمد دارند. پرستاران به سراغ کارهای اداری رفتند. در بیمه، آموزش و پرورش و شهرداری کار می کنند. برخی از پرستاران نیز ترجیح دادند در خانه بمانند. پرستار می گوید برای یک شیفت اضافه 140 هزار تومان به من می دهند و پول ایاب و ذهاب من نیست. الان برای هر ساعت اضافه کاری پرستاری 20 هزار تومان می دهند. از یه جایی میخواستم برم خونه کرایه 180000 تومن بود. پرستار ماهانه 12 میلیون تومان حقوق می گیرد. خانمی که یک فرزند دارد باید ماهیانه 10 میلیون تومان برای مهدکودک بپردازد. بهتر است در خانه بماند و کار نکند.

آیا این اعتراضات باعث ترغیب بیشتر پرستاران به ترک کار می شود؟

بیمارستان های ما قبل از این اعتصاب ها خالی از پرستار بود. بیمارستان غدیر تهران را افتتاح کردند و می بینید که چقدر کمبود پرستار دارند. برخی از بیمارستان ها به دلیل کمبود پرستار باز نمی شوند. تعدادی از پرستاران باقی مانده نیز از فشار بی امان رنج می برند. پرستاران می دانند که وقتی اعتصاب می کنند، تهدید می شوند که شما را اخراج می کنیم. می گویند بله، اخراجشان کنید. یعنی وضعیت به جایی رسیده که برای پرستار مهم نیست اگر اعتصاب کند، اخراج می شود.

به نظر شما اعتراضات موثر بود؟

بیایید در مورد مدل اعتراض صحبت کنیم. پیش از این در مشهد، کرج و شیراز اعتراضات به صورت تجمعی بود، اما اکنون شکل اعتراضات بی سابقه است و این اولین بار در تاریخ صد ساله پرستاری نوین در کشور است که این اعتراضات به شکل “ترک کار” صورت می گیرد. وقتی یک پرستار از کار دست می کشد، ما بسیار مضطرب می شویم. متأسفانه مسئولان اهمیتی نمی دهند و پیام را دریافت و درک نکردند. اگر مسئولان به فکر مردم هستند باید به فکر مردم باشند. وقتی همه دنیا صدای اعتراض پرستاران را شنیدند، اما متاسفانه مسئولان این پیام را نشنیدند. به آقای دکتر مزیکیان گفتم شما پزشک هستید و از وضعیت پرستاران اطلاع دارید. حالا می توانید نماینده ای از وزارت بهداشت برای دریافت این کار انتخاب کنید. متاسفانه به دلیل کم توجهی مسئولان در وزارت بهداشت و در سطوح بالاتر، اعتراضات در حال گسترش است و ما هم انتظار داشتیم که اگر مسئولان توجه نمی کردند، اعتراضات گسترش پیدا کند. در عین حال، ما به عنوان یک خانه سالمندان نگران هستیم. شورای عالی امنیت ملی روز گذشته در جلسه ای در خصوص اعتصابات پرستاران تشکیل داد و طی سه روز به وزارت بهداشت و درمان موظف شد تا مشکلات جامعه پرستاری را جمع بندی و ارائه کند. ما می گوییم خود وزارت بهداشت بخشی از مشکل است. خودش مشکل ایجاد میکنه پرستاران معترض وسط میدان کادر پرستاری را دور زدند و به حرف ما، کادر پرستاری و کمک پرستاری در وزارت بهداشت گوش نکردند. گروهی که بخشی از مشکل هستند نمی توانند مطالبات پرستاران را در شورای عالی امنیت ملی نمایندگی کنند. ضمن تشکر از شورای عالی امنیت ملی، از آنها می خواهیم که مشکلات پرستاری را از بدنه پرستاران مطرح کنند نه از جانب کسانی که خود بخشی از مشکل پرستاران هستند.

4747