توضیح مهم یک اقتصاددان در خصوص اشتباه بزرگ/ عزتی: گوش شنوا برای توصیه‌های علمی ندارند

مرتضی عزتی، کارشناس اقتصادی در گفت و گو با خبرگزاری رابو با اشاره به اینکه بحث نقدینگی دوباره داغ شده است، از موفقیت دولت سیزدهم در مهار نقدینگی طی سه سال گذشته خبر داد آخرین تحولات، آمارهای موجود حاکی از آن است که رشد نقدینگی سالانه در سال 1402 هجری شمسی حدود 22 درصد بوده است. ادعای دولت مبنی بر اینکه نرخ رشد نقدینگی دولت 13 به کمترین میزان خود در شصت سال گذشته رسیده است، نادرست است.

وی به آمارهای مستند موجود اشاره کرد و ادامه داد: آمارهای رسمی حاکی از آن است که رشد نقدینگی در شصت سال گذشته برای بیش از پانزده سال کمتر از 20 درصد بوده است. همچنین در چندین سال کمتر از 10 درصد و حتی در سال 1349 منهای 11 درصد بوده است. بنابراین به هر حال این ادعا که رشد نقدینگی در دولت سیزدهم کمترین میزان در 60 سال گذشته بوده است نادرست است.

عزتی در توضیح این مطلب افزود: رشد نقدینگی در 6 سال از 8 سال عمر دولت مهندس موسوی کمتر از بیست درصد بوده است. پس از آن در سال های 1368، 1376، 1377 و 1387 به کمتر از 20 درصد رسید. اما از سال 2008 به زیر بیست درصد نزول نکرده است.

وی تاکید کرد: نکته مهم این است که ماهیت نقدینگی باعث می شود رشد ماهانه آن زیاد نباشد. چون ممکن است یک ماه کم شود و یک ماه دیگر زیاد شود یا برعکس. رشد نقدینگی در ایران در دوره‌ای که آمار وجود دارد، حتی در سال‌های مختلف، در برخی ماه‌ها بسیار کمتر از رشد سالانه و در برخی ماه‌ها بیشتر از آن و حتی در برخی ماه‌ها منفی بوده است. آنچه مهم است این است که رشد سالانه ملاک ارائه آمار است. اگر بخواهیم دقیق تر باشیم باید گفت که تاثیر رشد آن قابل توجه است.

عزتی افزود: نکته دوم این است که نقدینگی یک ابزار سیاسی است. کاهش یا افزایش رشد آن به خودی خود ارزش مستقلی ندارد. نرخ رشد آن معمولا در همه کشورها مثبت است. متناسب با اهداف موجود اقتصاد، گاهی باید بیشتر افزایش یابد، گاهی کمتر و در موارد استثنایی نیز منفی باشد. زیرا افزایش آن می تواند به رشد اقتصادی کمک کند و کاهش آن می تواند تورم را کاهش دهد. بر این اساس رشد نقدینگی اساساً برای اقتصاد مثبت است. اما در سیاست گذاری مهم است که سیاست های دیگری نیز وجود داشته باشد که می تواند مکمل آن باشد تا رشد صفر منجر به رشد اقتصادی شود و در عین حال منجر به افزایش تورم نشود.

یکی از اعضای هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس افزود: نکته سوم این است که اگر رشد اقتصادی کاهش یابد به این معناست که همه سیاست های اقتصادی (حتی غیراقتصادی) به نفع اقتصاد نبوده است. اگر به گذشته نگاه کنیم و بگوییم نقدینگی را کم و بیش افزایش دادیم، ارزشی ندارد. این یا هر سیاست دیگری زمانی ارزشمند است که نتیجه ارزشمندی به همراه داشته باشد. با موفقیت کاذب فقط باعث بدبختی مردم می شویم.

وی در پایان تاکید کرد: نکته مهم این است که من بارها به وزیر اقتصاد و روسای بانک مرکزی در دولت 13 گفته ام که این سیاست ها باعث کاهش رشد اقتصادی می شود و باید سیاست ها را تغییر دهید اما ظاهرا این کار را نکردند. انجام این کار آنها به توصیه های علمی گوش دادند و نتیجه این شد که امروز می بینیم که رشد اقتصادی که مهمترین شاخص بهبود اقتصادی است کاهش یافته است و دولت در پایان کار خود مجبور است در این راه دست و پا بزند. به منظور ایجاد موفقیت اقتصادی کاذب 223223