رمزگشایی از «بیانیه قالیباف» و از سر باز کردن حمایت از جلیلی /کنایه‌های پنهان در سطور بیشتر از حمایت است

محمد حسن نجمی: با پایان انتخابات 8 جولای و روشن می شود نتایج رای گیریبرای دومین بار در تاریخ جمهوری اسلامی، انتخابات ریاست جمهوری در جمهوری اسلامی به دور دوم کشیده شد. اولین بار در سال 1383 بود که محمود احمدی نژاد در رقابت با اکبر هاشمی رفسنجانی برنده دور دوم انتخابات اعلام شد و اکنون پس از گذشت 19 سال، بار دیگر چنین وضعیتی تکرار شده است. این بار سعید جلیلی و مسعود مازیکیان در چنین شرایطی قرار گرفته اند.

درگیری ستاد قالیباف و جلیلی پس از انصراف نامزدهای پوششی

ترکیب نامزدهای جبهه موسوم به «جبهه انقلاب» از ابتدا حکایت از آن داشت که حداقل دو نفر از آنها با حملات رقبا برای پوشش نامزدهای اصلی و پوششی برای آنها مواجه بودند. طبیعتاً این اتفاق نیز طبق انتظارات رخ داد و دو نامزد اصلی امیرحسین قاضی زاده هاشمی و علی رضا زاکانی یک روز قبل از رای گیری انصراف خود را اعلام کردند.

پس از این استعفاها، هواداران به خصوص چهره های ستادی قالیباف و جلیلی و لیدرهای آنها فشار رسانه ای زیادی را به طرف مقابل وارد کردند. هر دو حزب تمام تلاش خود را برای تشدید فشار رسانه ای بر نامزد دیگر در این مسیر انجام دادند. اخبار زیادی از طرفین منتشر شد، به خصوص اینکه نزدیکان جلیلی مدام تلاش می کردند قالیباف را در موقعیتی قرار دهند که استعفای خود را اعلام کند.

اما دو حزب که از یک جریان بودند نتوانستند با یکدیگر به یک زبان مشترک برسند و این باعث شد شکاف بین جبهه موسوم به «انقلاب» بیش از گذشته شود. با اعلام نتیجه نهایی رای، مشخص شد که قالیباف کمی بیش از 3 میلیون رای و جلیلی کمی بیش از 8 میلیون رای داشتند.

بدنه اجتماعی آنها که حدود 12 میلیون رای داشت، پس از پایان روند انتخابات در شبکه های اجتماعی به طرف مقابل هجوم برد و آن حزب را مقصر کشاندن انتخابات به مرحله دوم دانست.

نکات پنهان در اظهارات قالیباف پس از شکست

در حالی که جلیلی و پزشکان راهی مرحله دوم انتخابات شدند، قالیباف صبح شنبه با صدور بیانیه ای حمایت خود را از سعید جلیلی اعلام کرد. چند نکته در بین سطرهای این بیانیه پنهان است.

قالیباف در این اظهارات سعی کرد به حمایت از سعید جلیلی اکتفا کند و کوچکترین تمجید و تقدیری از او نکرد. برخلاف روال معمول در سیاست ایران، این گونه اظهارات معمولاً با تمجید از سوابق و عملکرد مردم همراه است.

البته قالیباف بدون کوچکترین اشاره ای به این موضوعات به اعلام حمایت خشک و توخالی خود از جلیلی بسنده کرده است. موضوعی که خود قالیباف در تبلیغات انتخاباتی بارها به آن اشاره کرد. مانند این جمله که در آن می‌گوید: «نباید رئیس‌جمهوری باشد که فقط بخواهد به عقایدش عمل کند و کارنامه لازم را نداشته باشد».

تفاوت حمایت قالیباف از رئیسی در سال 96 با حمایت جلیلی در سال 1403

به دور از قدردانی، نحوه خطاب قالیباف با جلیلی، اگر با نحوه حمایت او از ابراهیم رئیسی پس از استعفای وی در انتخابات 96 مقایسه شود، با تفاوت هایی قابل توجه است.

قالیباف در آن بیانیه از عبارت برادر ارجمند ما حجت الاسلام والمسلمین ابراهیم رئیسی برای خطاب به رئیسی استفاده کرد. او در حمایت از جلیلی تنها به آقای دکتر جلیلی تکیه کرد. این موضوع نشان از دیدگاه متفاوت قالیباف نسبت به دو نفری است که در دو مقطع زمانی از او حمایت کرده است.

از سوی دیگر، قالیباف در بیانیه حمایتی سال ۱۳۹۵ تاکید کرد که «مبارزه تازه شروع شده است». وی در آخرین اظهارات خود تاکید کرد که «راه هنوز تمام نشده است». یعنی در سال 96 قالیباف برای ادامه راه خود را در کنار رئیسش دید. اما او در بیانیه روز شنبه فقط به این نکته اشاره کرد که راه تمام نشده، یعنی راه انتخابات. این خود گواه دیگری بر تفاوت دیدگاه قالیباف نسبت به رئیسی و جلیلی است.

درود بر پزشکان

قالیباف در بیانیه خود از مسعود مازیکیان نیز تمجید کرد. این جریانی است که سابقه کمتری در چنین اظهاراتی داشته است. یعنی قالیباف ضمن حمایت از جلیلی می خواست به رقیب جلیلی احترام بگذارد و نخواست تمام اظهارات خود را با جلیلی در میان بگذارد. اگرچه او انتقاداتی را متوجه پزشکان اطرافش کرد، اما ابراز احترام به او برای جلیلی ارزش زیادی داشت.

و البته کنایه و کنایه در سطرهای بیانیه…

اما نکته قابل توجه در مقایسه با موارد قبلی، کنایه و کنایه ای است که در بسیاری از قسمت های متن بیانیه به چشم می خورد. بخشی از این موارد مربوط به ابراز شکایت او از رفتاری بود که با او و طرفدارانش شده بود.

قالیباف در این کلیپ به «فشار غیراخلاقی» وارد شده بر حامیان معروفش اشاره کرد. در روزهای تبلیغات انتخاباتی، درگیری های شدیدی بین ستادهای انتخاباتی قالیباف و جلیلی وجود داشت که آیا شخصیت خاصی از قالیباف حمایت می کند یا جلیلی. آنها با اعتقاد به اینکه حمایت شخصیت های مذهبی تاثیر بسزایی در رای آنها دارد، سعی کردند نشان دهند که این شخصیت معروف از کمپین آنها حمایت می کند.

قالیباف در بخشی دیگر از بیانیه خود گفت: از همه حامیانم که تحت بیشترین فشارها و کشتار جمعی شبانه روز تلاش کردند تا گفتمان عقلانیت و صلاحیت انقلابی را احیا کنند کمال تشکر را دارم و در حق من ظلم شده است. با تاکید بر اینکه از ترجیح شهدا به ویژه شهید سلیمانی برخوردار بودند.

قالیباف با این سخنان حامیان خود را مظلومی تعریف می کند که تحت شدیدترین فشارها و تخریب ها بودند. تاکنون مشخص نیست طرفداران چه کسانی تحت فشار و تخریب قرار گرفته اند. اما در کلمات زیر بلافاصله شناسایی می کند; او می گوید که این تخریب ها و فشارها در مسیر «بازیابی عقلانیت و صلاحیت انقلابی» بود. «عقل‌گرایی انقلابی» واژه‌ای است که قالیباف در سخنرانی‌های مختلف خود برای تندروها به کار می‌برد. قالیباف معمولاً این کلمه را در کنار کلمه «ابر انقلابی» قرار می دهد تا بتواند منظور خود را واضح تر بیان کند.

«کارآمدی» نیز یکی از کلیدواژه های قالیباف برای تمسخر جلیلی در ایام انتخابات است. «مدیر شایسته»، «مدیری با سابقه کار ثابت» و سخنانی از این دست همیشه از سوی قالیباف و اعضای ستاد انتخاباتی اش تکرار می شد که طلفا جلیلی را هدف قرار می داد. زیرا در میان کاندیداهای اصلی (نه کاندیدای پوششی) جلیلی تنها کسی بود که سابقه کار اجرایی نداشت و شاخص ترین تجربه وی به دوران دبیری شورای عالی امنیت ملی برمی گردد که هنوز در فهرستی قرار نگرفته است. در کارهای اجرایی.

از سوی دیگر، گلیلی گاهی از این کلمات برای تمسخر قالیبافان استفاده می کرد; مانند این جمله که می‌گوید: «دفتر رئیس‌جمهور دفتر اعدام نیست، بلکه محل تشخیص و تصمیم‌گیری است». در رابطه با این بخش می توان گفت که قالیباف به معنای «تخریب تحمیل شده بر هوادارانش برای بازگرداندن عقلانیت و صلاحیت انقلابی» است و نه کارزاری خارج از عرف به نام «جبهه انقلاب». به جای او، کمپین او در «جبهه انقلاب».

در مجموع می توان اظهارات قالیباف را بیانیه ای برای بازگشایی فشار برای حمایت از جلیلی دانست و بیشتر محلی برای گله مندی و تمسخر همان فردی که از او حمایت کرده است!

2727