متخصص مغز و اعصاب و دارای فلوشیپ هستم اما خانه‌نشین/ می‌گویند از ایران برو/ افزایش مهاجرت؛ ارمغان وزارت بهداشت دولت سیزدهم

الهه جعفرزاده: سازماندهی پروژه دکتر محقق چراغ سبزی بود که به موجب آن اعضا می توانستند دو دوره دکتری را همزمان بگذرانند. دکتری در رشته تخصصی خود و دیگری در زمینه تحقیقاتی با مقدمه یک پروژه علمی بزرگ. بر این اساس، اعضا علاوه بر کارهای درمانی و بالینی، باید در پروژه های سنگین نیز کارهای تحقیقاتی انجام می دادند تا بتوانند به عنوان اعضای هیئت علمی به همکاری با دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی بزرگ ادامه دهند.

در سال 1376 در حالی که جراح مغز و اعصاب مجربی بودم، دکترای خود را در قالب طرح پزشک-پژوهشگر شروع کردم و همه چیز به خوبی پیش می رفت، اما پس از پایان دوره فلوشیپ، یعنی از اردیبهشت 1400 به بعد، توده ای بر سرم ریخت. و چند نفر از اعضای تیم تحقیقاتی یکی از مشکلات این است که علیرغم موادی از آیین نامه که می گویند در دوران دکتری می توانیم هیأت علمی شویم، این بند اجرا نشد و این یعنی نه وزارتخانه و نه دانشگاه. همکاری کرد.

بخشی از صحبت های دکتر پریسا عظیمی فوق تخصص جراحی مغز و اعصاب و جراحی ستون فقرات در گفتگو با رابو را می خوانید. این تنها بخشی از بی میلی گروهی از پزشکیان نخبه است که در دهه گذشته به عضویت پروژه پزشک محقق درآمده و با بی ادبی و بدرفتاری زیادی مواجه شده اند.

این طرح در دولت یازدهم مطرح شد و تا پایان دولت دوازدهم اجرا شد، اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم، وزارت بهداشت به دلایل نامعلومی از پذیرش پزشکیان محقق منصرف شد.

سه سال بیکاری به دلیل دکتر بودن

عظیمی در خصوص ممانعت از ادامه فعالیت حرفه ای خود پس از شرکت در برنامه پزشک محقق می گوید: شرکت در برنامه پزشک محقق به نفع هیچ یک از اعضا نبود و باعث شد هر کدام از ما به نوعی دچار مشکل شویم اردیبهشت 1400 تا امروز با فلوشیپ و دکترا در خانه زندگی می کنم، داخل خانه هستم و اجازه فعالیت حرفه ای را ندارم من در سال های 92 تا 1997 به عنوان جراح مشغول به کار بودم و با احتساب قیمت دلار در آن زمان، ماهیانه بین 10000 تا 12000 دلار درآمد داشتم، در ضمن از آلمان فلوشیپ جراحی مغز و اعصاب گرفتم هنوز به چه جرم دکتر پژوهشی بیکارم.

بار اقتصادی داستان؛ 400 میلیون کجا، 4 میلیارد کجا؟

اعضای طرح تحقیقاتی دکتر به دلیل داشتن دو پروژه تحقیقاتی از بورسیه وزارت بهداشت برخوردار بودند. یعنی از وزارت بهداشت حقوق می گرفتند و تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی بودند. اما از همان لحظه ورق برگشت و وزارت بهداشت دیگر در جمع تیم تحقیقاتی نبود.

دکتر حامی اشرف، پاتولوژیست، دکترای ایمونولوژی سرطان و فلوشیپ تحقیقات بالینی، یکی دیگر از پزشکانی است که پس از سه سال اقامت و تحصیل در دانمارک در سال 1395 برای شرکت در طرح دکتر پژوهشی خدمت به علوم پزشکی کشور به ایران بازگشت.

وی درباره مشکلات مالی و اقتصادی این طرح تحقیقاتی می گوید: «بعد از توقف پذیرش پزشکیان پژوهشی در دولت سیزدهم، کار به جایی رسید که دیگر نه بودجه تحقیقاتی و نه حقوقی به ما دادند بودجه پایان نامه های ما در نتیجه تمام پروژه های گروه ناتمام ماند. در این زمینه تنها من نیستم که این مبلغ را در 50 پروژه مختلف ضرب کنید و خواهید دید که چقدر کم مسئولیت مردان و عدم انجام یک برنامه تحقیقاتی مفید باعث شد علم پزشکی کشور دچار مشکل شود. با این حال، من با هزینه شخصی پروژه خود را با استانداردهای نه چندان بالا به پایان رساندم و حداقل روی کاغذ، این طرح به نتیجه نرسید با توجه به دلار و کسری بودجه، امکان تکرار این کار وجود ندارد و هیچکس نمی‌خواهد مداخله کند.»

پیگیری ها بیش از همیشه بی ثمر است

اشرف در تشریح روند پیگیری این موضوع می‌گوید: دو سال کامل با کمیته بهداشت و درمان مجلس، نهاد دولتی و بنیاد نخبگان پیگیری کردیم و نتیجه‌ای حاصل نشد. تنها پیشرفت انجام شده صدور حکم توقف کار توسط بازرسی ریاست جمهوری قرار بود مسئولان وزارت بهداشت را تنبیه کند. البته پس از صدور این حکم، جلسه ای در وزارت بهداشت تشکیل شد که با الفاظ رکیک و توهین و توهین از ما پذیرایی کردند و همچنین تهدید به اخراج شدیم.

عظیمی نیز در این باره می گوید: «پذیرش پزشکیان پژوهشگر درست است، اما حداقل وظیفه ما این باشد که 50 نفری که از سال 1392 تا 1398 پذیرفته شده اند، این برنامه را اجرا نمی کنند ما را آزاد کن بیش از 30 نامه به وزارت بهداشت فرستاده ام و در هر کدام نوشته ام که به عنوان پزشک در اختیار وزارت بهداشت هستم هر کجا که می خواهد مرا بفرستد تا در این کشور خدمت کنم. مایلم این تردید به پایان برسد.»

وزارت بهداشت و اعتماد از دست رفته/ «از دانشجویان پزشکی می خواهم مهاجرت کنند»

عظیمی ضمن انتقاد از نحوه برخورد نهادها با این مشکل می گوید: وزارت بهداشت و دیوان عدالت اداری بارها مستقیم و غیرمستقیم به من گفته اند از ایران برو بیرون. هدف از ادامه بلاتکلیفی این است که امثال شما نمانند و نروند.» نگفتند: «این یعنی همه باید بروند و به اینها خدمت کنند؟

وی ادامه می دهد: متأسفانه رفتار نظام منجر به ناامیدی مردم می شود، شاید این همان چیزی است که آنها واقعاً می خواهند، دلم درد می کند، چه برای بیمارانی که نیاز به مراقبت از افرادی مثل من دارند و چه برای دانشجویان پزشکی که این مسیر را با یک راه می پیمایند. قلب خوشبین.”

اشرف همچنین در این باره خاطرنشان می کند: نتیجه آزار و اذیت پزشکیان این بود که به سیستم و سازوکار وزارت بهداشت بدبین شدیم تا در کشورم پیشرفت کنم زندگی من در این تجربه ناخوشایند از دست رفت، هر دانشجو یا دکتری با من در مورد مهاجرت یا اقامت در کشور مشورت می کند، پیشنهاد می کنم مهاجرت کند تا طعمه هرج و مرج و هرج و مرج این کشور نشود سیستم معیوب است و در جغرافیای دیگری مسیر رشد و ترقی را قانونی تر دنبال می کند.

افزایش مهاجرت و افزایش میزان خودکشی پزشکیان؛ از وزارت بهداشت دولت سیزدهم

دکتر اشرف در پایان می افزاید: «سیل مهاجرت پزشکیاناین تنها یکی از دستاوردهای خدمت دکتر عین اللهی بود. ضمن اینکه بیشترین تعداد را در دوران تصدی ایشان داریم خودکشی پزشکیان و دستیاران روزگاری با پرسنل پزشکی بسیار سخت برخورد می کردند و بی دلیل آنها را مورد آزار و اذیت قرار می دادند، بسیاری از پروژه های درجه یک کشور را منحل می کردند و اعتبار برخی از مراکز تحقیقاتی فعال در کشور را لغو می کردند. در کل در این مدت سوء مدیریت عجیبی بر وزارت بهداشت حاکم بود. همچنین افتادن یک تیم تحقیقاتی در طرح تحقیقاتی این دکتر تیر نجاتی بود که در دولت سیزدهم به بدنه جامعه پزشکی اصابت کرد و به وضوح پیشرفت و ارتقای علم پزشکی کشور را متوقف کرد. در واقع با تکمیل نشدن این برنامه، زیرساخت‌های عظیمی را از دست داده‌ایم که اکنون ساخته نمی‌شوند.»

بیشتر بخوانید:

ابهام فهرستی در وزارت بهداشت، جزئیات طرح «پژوهشگر»/ «می گویند مهاجرت کن»

47232