مجلسی: برای ایران ترامپ یا بایدن فرقی نمی‌کند/ وقت آسایش است؛ به اندازه کافی التهاب داشتیم

مهسا مجذی: ادامه مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در عمان. واشنگتن می گوید این گفتگوها مربوط به فعالیت های هسته ای ایران است. اما مذاکرات بر سر برنامه جامع اقدام مشترک که مدت هاست به حال خود رها شده است، سرنوشت نامشخصی دارد. دولت بایدن در ماه های پایانی خود تمایل چندانی برای پیوستن به تغییرات سیاسی در ایران نشان نداد. در عین حال، خطر روی کار آمدن جمهوری خواهان و شخص ترامپ که باعث شد ایالات متحده از برجام خارج شود، بسیار نزدیک به نظر می رسد. مسعود مازیکیان در مقاله ای که اخیرا به زبان انگلیسی منتشر کرده است، از گفتگو با اروپایی ها استقبال کرده است. اما مسئله آمریکا هنوز در هاله ای از رمز و راز احاطه شده است.

گفتگوی فریدون مجلسی دیپلمات سابق و کارشناس مسائل بین الملل با رابو درباره روابط ایران و آمریکا و احتمال احیای برنامه جامع اقدام مشترک پس از تشکیل دولت چهاردهم.

مقامات آمریکایی پس از انتخابات ایران اعلام کردند که به مذاکرات برجام بازنمی‌گردند و در عین حال معتقدند که به گفت‌وگو با ایران در مورد مسائل هسته‌ای اعتقاد دارند. همزمان تهران می گوید مذاکرات غیرمستقیم بین دو کشور در امان در حال انجام است. آیا دولت چهاردهم به طور کلی با آمریکا می تواند مذاکرات آغاز شده را ادامه دهد؟ انجام دادن؟

البته دولت جدید می تواند این کار را انجام دهد. اما توانایی با میل متفاوت است. باید دید دولت چهاردهم می خواهد صحبت کند یا نه؟ تنها نکته مثبتی که دیدم در مقاله آقای پزشکیان در تهران تایمز بود که در این مقاله ضمن انتقاد از آپارتاید در اسرائیل دیدم. این سیستم اسرائیل نام داشت. به نظر می رسد ذکر نام اسرائیل ممنوع بوده و در دنیای سیاست جهانی چنین موضوعاتی پذیرفته نشده است. مشکل ایران با آمریکا فقط مشکل اسرائیل است. ما مرز مشترک نداریم و ایران خواستار مرز نیست. از ابتدا که با آمریکا که البته تا حدودی نفوذ شوروی و چپ داشت اعلان جنگ کردیم، جز اسرائیل مشکل دیگری نداشتیم. قبل از مذاکره باید محدودیت ها و توانایی های خود را بسنجیم و ببینیم چه چیزی می توانیم بخواهیم و چه چیزی را نمی توانیم. ایران در حال حاضر مشکلات زیادی دارد. ما 45 سال از کاروان توسعه جهانی عقب هستیم و زمان بازگشت نیروهای ما به مرزها فرا رسیده است. همسایگان ما اغلب ثروتمند شده اند و اکنون زمان آن است که ما از حضور آنها در روابط تجاری و مدنی بهره مند شویم. نکته بسیار خوبی در مقاله پزشکیان وجود دارد و آن این است که باید تلاش کنیم دولت های منطقه در رویارویی با یکدیگر بیش از حد کار نکنند و توان اقتصادی، مالی و دفاعی آنها زیاد نشود. یعنی الان می بینیم که در این سال ها توان مالی و نظامی و صنعتی ما در ایران در جنگ با کشورهای اسلامی کاملاً از بین رفته است. اگر این موضوع تمام شود، بزرگترین ضعف کشورهای منطقه در فریب دنیای خارج از بین خواهد رفت. امکان قویتر شدن کشورها از اتحادیه اروپا با تشکیل یک بلوک عظیم اقتصادی وجود دارد و باید زمینه لازم برای چنین امری در منطقه فراهم شود. این سخنرانی رئیس جمهور آینده ابزاری می خواهد که مهم ترین آن حسن نیت است.

ممکن است دو سناریو داشته باشیم. اولاً، کجا بهتر است در مورد مسیری که ایران برای پیشبرد مذاکرات هسته ای و احیای برجام در صورت پیروزی جمهوری خواهان و شخص ترامپ طی خواهد کرد، که اکنون احتمال افزایش آن وجود دارد، صحبت کنیم؟

فرقی نمی کند چه کسی سر کار بیاید. در آمریکا مسائل مهم سیاست خارجی توسط احزاب تعیین نمی شود. از جمله این مقوله ها مواردی مانند موضوع هسته ای ایران است. این سیاست خارجی ایالات متحده است و نه سیاست خارجی رئیس جمهور که مأموریت را روشن می کند. اینکه حکومتی که در ایران روی کار می آید با آمریکا جنگ ندارد به این معناست که آنها می توانند در صلح زندگی کنند. البته جنگ با آمریکا به این معناست که با کشور پنجاه و یکم یعنی اسرائیل جنگی صورت نگیرد. در غیر این صورت صلح و آشتی وجود نخواهد داشت.

با خروج آمریکا از برنامه جامع اقدام مشترک، شاهد بودیم که لفاظی ترامپ حداقل با دولت اوباما متفاوت شد و او از دولت دموکرات فاصله گرفت. آیا فکر می کنید دولت جدید راهبردی برای مقابله با شعارهای جمهوری خواهان دارد؟

پس از تکمیل برنامه جامع اقدام مشترک و ایجاد تجارت بین ایران و آمریکا، قراردادهای بزرگی برای خرید هواپیما و شرکت های خارجی مانند توتال به ایران رسید. متأسفانه توسط مسئولین به موشک چسبانده شد و سوراخ شد. سپس متأسفانه ایران تحریم تجاری آمریکا را اعمال کرد که به نوبه خود منجر به خروج آمریکا از برجام شد. ما باید به این فکر کنیم که آیا با قدرت ما مقابله می شود یا خیر. باید سعی کرد به جای ضربه زدن و ضربه زدن به فکر منافع و آینده باشد. ما به اندازه کافی از التهاب و جیغ و … خسته شده ایم و نیاز به استراحت داریم. تا بتوانیم یخچال هایمان را پر کنیم، صنعت را اصلاح کنیم و وارد تجارت جهانی شویم. این روزها بسیاری از مردم از سیستم بریکس راضی هستند. البته، این می تواند بسیار امیدوارکننده باشد، اما ما باید بتوانیم با کشورها به دلار تجارت کنیم. حتی در کشورهای بریکس هم بدون پذیرش FATF نمی توانیم کاری انجام دهیم. بالاخره باید پروتکل های بانکی بین المللی را بپذیریم. آنها باید از داخل دستگاه و سیستم هایی که در آن افراد بسیار ماهر داریم کمک بگیرند. ما دیپلمات های زبان شناس، آگاه و مسلط داریم. در سیستم های دیگر باید از مردان آموزش دیده در سیستم ها استفاده کنیم.

311312