وزیر کشور از طرح انتخاب شهردار توسط مردم غبار روبی کرد/ رویای شهردار مردمی محقق می‌شود؟

نورا الحسینی: سال هاست که موضوع انتخاب شهردار با رای مستقیم مردم از سوی مسئولان مختلف مطرح شده است. از لایحه ناقص قانون مدیریت واحدهای شهری تا طرح ها و پیشنهادات مجلس نمایندگان در دوره های مختلف. در این سال ها تحقیقات و بررسی های زیادی در مورد نحوه انتخاب شهردار انجام شده و تهران با شهرهای بزرگ دنیا مقایسه شده است که اکثر شهرداران آنها با رای مستقیم مردم انتخاب می شوند، اما نتیجه این است که شهرداران هنوز توسط شوراها انتخاب می شوند و تلاش هیچ مجلسی برای تغییر قوانین مربوط به انتخاب مستقیم شهردار توسط مردم ناقص باقی مانده است. اعضای شورا از جمله تظاهرکنندگان این حرکت بودند، زیرا جامعه شورا معتقد است یکی از مهمترین حقوق اعضای شورا انتخاب شهردار است و اگر این مسئولیت از دوش اعضای شورا سلب شود، اعضای شورا عملا بیهوده خواهند شد. .

اما اخیرا اسکندر مومنی در مراسم تکریم و معارفه استاندار خوزستان، اساس را افزایش پایداری مدیریت شهری با کمک معاونین عنوان کرد و گفت: اکنون شاهدیم که شهردارانی که قبل از شهر انتخاب می شوند. شورا فوراً منتقل می شود و شرایطی داریم که چهار شهردار در شهرها در مدت چهار سال از تغییر ناظران فعلی امکان پذیر است. این در حالی است که حداقل زمانی که کارشناسان برای تثبیت مدیریت فردی که بتواند شهر را اداره کند، به طور متوسط ​​چهار سال است و نباید ساده باشد تا شاهد اقدام ساده شهرداران نباشیم. در حالی که اعضای شورای شهر خودشان آن را انتخاب کردند، اما با هیچ اصول علمی و مدیریتی مطابقت ندارد، زیرا ثبات در کار یکی از زمینه های پیشرفت است.

سخنان وزیر کشور بار دیگر این نقشه قدیمی را برانداز کرد. هرچند وی در سخنان خود اشاره کرد که روش برکناری شهرداران باید دشوارتر باشد.

مهمترین وظیفه شورای شهر انتخاب شهردار است؟!

در مورد انتخاب شهردار از سوی مردم نظرات مختلفی وجود دارد. جعفر تشکری هاشمی رئیس کمیته حمل و نقل شهری شورای شهر تهران یکی از حامیان انتخاب شهردار از سوی مردم است. وی می گوید: در بسیاری از شهرهای بزرگ دنیا شهردار را مردم انتخاب می کنند و باید از مجلس بخواهیم که شهردار را مستقیماً مردم انتخاب کنند. درست است که شورای شهر نمایندگان مردم هستند و می توان گفت انتخاب شهردار توسط آنها به نوعی (واسطه) انتخاب مردم است، اما اینکه شهرداران مستقیماً توسط مردم انتخاب می شوند. می تواند مزایای بزرگی داشته باشد. در آن صورت مردم شهر حق تصمیم گیری و حق انتخاب خواهند داشت و احساس می کنند که اگر شهردار بیاید، فردی است که خودشان انتخاب کرده اند و خودشان را شایسته تر از دیگران می دانند.

چری هاشمی تاکید می کند که با انتخاب شهردار توسط مردم، هر دو شهردار از حمایت مردمی قوی برخوردار خواهند شد و شهردار با شناختی که از خواسته ها و خاستگاه های مردم دارد، نقش موثرتری را ایفا خواهد کرد.

با توجه به وجود اعتراضات جدی اعضای فرقه شورا به انتخاب شهردار، معتقدند اگر این اختیار از شوراها گرفته شود، کار شوراها بی نتیجه می شود. شورا قرار است در چهار سال آینده چه کند؟ اگر منظور این است که مهمترین وظیفه شهرداری و شورای شهر همین دو روز است، این توضیح غیر منطقی است. متأسفانه باید بگویم وقتی اعضای شورا در این دو روز تصمیم می گیرند باید چهار سال این تصمیم را تحمل کنند در حالی که اگر این انتخاب را به مردم بسپاریم می بینیم که شوراهای شهر وظایف زیادی دارند و مسائل باقی مانده است بخشی از آن حوزه تقنینی و بخشی دیگر حوزه تنظیمی است. در حال حاضر یکی از مشکلات ما این است که در برخی مسائل در حوزه سازمانی نقش لازم را نداشته ایم و نمی توانیم. بخشی از آن به تعارف و بخشی از آن به روابط می رود. این هیچ معنایی ندارد در حالی که اگر شهردار توسط مردم انتخاب شود در مقابل همه مردم شهر مسئول است و پس از آن شورا به وظیفه قانونی خود که مشخصا نظارت است عمل می کند.ضمناً حوزه نفوذ شورای شهر فقط محدود به شهرداری است و از قضا یکی از خواسته های ما از شورای اسلامی باید گسترش دامنه نفوذ شورای شهر به تمام نقاط شهر و اسلامی باشد. شوراها باید به عنوان سیاستگذار برای شهر عمل کنند نه سیاستگذار برای شهرداری. در این صورت اعضای شورای شهر نگران کم شدن حجم کار خود نخواهند بود، از طرفی مردم مطمئن می شوند که فردی که دوست دارند به شهر انتخاب می شود و در نهایت اعضای شورا به دقت کارکردی فکر نمی کنند. اهمیت دارد، اما بر شهرداری و سایر نهادها نظارت عادلانه و کارآمد خواهد داشت.

وی در خصوص آنچه گفته می شود نهادهای دیگر در انتخاب شهردار تهران نقش دارند، توضیح می دهد: قاطعانه به شما می گویم که هیچکس به شورا برای انتخاب شهردار فشار نیاورد. ترجیحات و منافع سیاسی (به طور طبیعی سازمان یافته) در بین خود منجر به انتخاب شهردار شد. او به یاد می آورد زمانی که شهردار فعلی تهران انتخاب شد، از بین سه مدعی، یک نفر 9 رای، یک نفر هشت رای و یک نفر سه رای آورد. بنابراین معلوم شد که در آن جلسات غیررسمی اعضا کاملا طرفدار انتخاب بودند و حتی روزی که در صحن علنی به توصیه برخی از دوستان گفته شد که همه به شهردار رای بدهند. هنوز سه نفر موافق نبودند و گفتند نه.چون او را شایسته ترین فرد نمی دانستند. اما با انتخاب شهردار همه خود را موظف می دانستند که به این شهردار کمک و حمایت کنند تا بتواند به اهداف تعیین شده در برنامه های ارائه شده به شورا کمک کند. از این به بعد این به خود مردم بستگی دارد که آیا می توانند این اعتماد و حمایت را برای خود حفظ کنند. اگر می بینید که ریزش هایی در این وسط اتفاق افتاده به خاطر قول و جواب دادن به مردم است که در واقع مهمترین چالشی است که بسیاری از اعضا با آن روبرو هستند. به هر حال قصد نداریم از شهردار بخواهیم دست بدهیم. تمام تلاش خود را برای دستگیری شهردار انجام دادیم تا بتواند خواسته مردم را برآورده کند.

نظرسنجی ها چه می گویند؟

نظرسنجی‌های شهرداری در این سال‌ها نیز نشان می‌دهد که در نظرسنجی که شهرداری تهران در مرداد 1400 و در زمستان 1400 در سال 1400 در بین شهروندان تهرانی انجام داد، مردم موافق بودند که شهردار باید مستقیماً توسط آنها انتخاب شود نه شوراها. عنوان گزارش «مسائل شهر و انتخابات» شهردار: از دیدگاه شهروندان و کارشناسان، معیارهای انتخاب شهردار توسط مردم کاملاً با شوراها متفاوت است و مردم تهران علاقه ای به یک شهردار با چهره سیاسی

در آخرین هفته مرداد 1400 هجری قمری، چند روز مانده به انتخاب شهردار فعلی تهران، دو نظرسنجی تلفنی در شهر تهران انجام شد. دو گروه به این نظرسنجی پاسخ دادند. ابتدا 1200 نفر از شهروندان تهرانی به صورت تصادفی انتخاب شدند و 70 نفر از کارشناسان و برخی محققین و مدیران شهری انتخاب شدند.

در نظرسنجی کلی، بیش از نیمی از شرکت کنندگان مرد بودند. میانگین سنی آنها 46.7 سال بوده و حدود 79 درصد متاهل، 44 درصد شاغل، 35.3 درصد خانه دار و 13.3 درصد بازنشسته بوده اند. همچنین 43 درصد دارای تحصیلات دانشگاهی و 31.3 درصد دارای مدرک دیپلم بودند. همچنین حدود نیمی از شرکت کنندگان متولد تهران و میانگین اقامت آنها در تهران 37 سال بوده است.

در نظرسنجی تخصصی، حدود 87 درصد از شرکت کنندگان مرد بودند. میانگین سنی آنها 44.3 سال بود و حدود 87 درصد آنها متاهل بودند. درصد کارکنان این گروه به دلیل انتخاب هدفمند افراد به 97 درصد رسید. حدود 62 درصد آنها دارای مسئولیت اداری، 38 درصد کارمند تخصصی و 97 درصد آنها دارای مدرک کارشناسی ارشد و دکترا هستند.

اولین نکته ای که در این نظرسنجی مورد توجه قرار گرفت، بی اطلاعی شهروندان از قدرت انتخاب شهردار تهران است. حدود 53 درصد نمی دانستند چه نهادی شهردار تهران را انتخاب می کند. در این زمینه، تنها دو پنجم پاسخ دهندگان به درستی پاسخ دادند. همچنین تنها 35 درصد شهردار فعلی تهران کیست و 59.5 درصد شهردار تهران را نمی شناسند. این نکته نشان داد که ارتباط شهرداری و مردم چندان قوی و سیستماتیک نیست.

نتایج این نظرسنجی نشان داد از 9 ویژگی پیشنهادی برای شهردار تهران، تهرانی ها تنها با سیاسی بودن شهردار مخالف بودند. 64.5 درصد از عموم مردم و 60.5 درصد کارشناسان با چهره سیاسی شهردار تهران موافق نبودند.

سابقه کار در حوزه شهرسازی و شهرسازی، داشتن سابقه کار اجرایی در شهرداری و آشنایی با شهر تهران و مردم آن از جمله ویژگی هایی بود که تهرانی ها برای انتخاب شهردار در نظر گرفتند.

نتایج این نظرسنجی نشان داد که معیارهای انتخاب شهردار توسط مردم با معیارهای اعضای شورای شهر که به دنبال یک شخصیت سیاسی و ملی بودند، متفاوت است. معلوم نیست سخنان وزیر تا چه حد از سوی دولت و مجلس نمایندگان دنبال خواهد شد، اما به نظر می رسد وزن موافقان از وزن مخالفان بیشتر باشد.

233233

233233